امضا: «فریده لاشایی 86» (پایین چپ)
رنگ‌روغن، پاستل و مداد روی بوم
100×100 سانتیمتر
تاریخ اثر: 1386

آثار تغزلی فریده لاشایی برآمده از روح خالص آفرینش هنری است که در آن عمل نقاشی کردن بر خود نقاشی ارجحیت می‌یابد. ضربه‌قلم‌های بی‌مهابا و سریع، بی‌اعتنایی به اصول بازنمایی و ترکیب رنگ‌های خالص از مهم‌ترین خصوصیات آثار وی به شمار می‌روند. شیوه نقاشی او نرم و در عین‌حال سریع و هیجانی است. جریان پیوسته ضربه‌قلم‌های خروشان بر بستر بوم به کیفیتی واحد منجر می‌شود که گویی همه‌چیز در یک آن خلق شده است. چنان‌که در اثر پیش رو نیز هویداست، هجوم لجام‌گسیخته خطوط بر سطح بوم در نگاه اول بسیار ناخوانا و مغشوش به نظر می‌رسد، اما با قدری تعمق اوج مهارت هنرمند در تلخیص شکلی طبیعت، خود را عیان می‌سازد. وابستگی لاشایی به طبیعت انکارناپذیر است و به عنوان انگیزه اصلی و شور زندگی بر بخش اعظمی از آثار وی سیطره یافته است. او بی‌آن‌که به مکاشفه شکلی طبیعت بپردازد، به روح و جان آن توجه داشته و به همین دلیل با هجوم توفانی خطوط، ضربه‌قلم‌های کنشی و لکه‌های پراکنده بر زمینه‌ای ابرگون و ناهموار دنیایی متلاطم و هیاهویی بی‌پایان را بر بوم نقاشی به تصویر می‌کشد که سرشار از اشکال مبهم و غیرقابل درک است و ضمن فاصله گرفتن از واقع‌گرایی به مرز انتزاع نزدیک می‌شود. آبستره‌اکسپرسیونیسم در آثار وی رنگ‌وبوی طبیعت یافته و با شیوه منحصر به‌فرد او در به تصویر کشیدن شور بی‌پایان هستی درآمیخته است.

در این اثر انرژی خطوط سیال در همجواری ضربه‌قلم‌های ضخیم و درخشان و لایه‌های زیرین بوم قدری کنترل شده و در عین ناخوانایی و ایهام به طبیعت‌گرایی نیز اشاره دارد، گویی در لایه‌های مختلف انتزاع سیر کرده و بر وسوسه تصویرگری عینیت‌گرا غلبه یافته است. لاشایی با بخش‌بندی زمینه اثر با رنگ‌های سیاه و تونالیته‌های خاکستری در تضاد با رنگ‌های آبی و سفید درخشان در گوشه سمت راست بالای تابلو از چیره شدن فضای سرد و تیره کاسته و با ضربه‌قلم‌های ضخیم سفید بر سطوح تیره و لکه‌رنگ‌های نارنجی، ریتم منسجم حاکم بر تابلو را شکسته و ضمن آن‌که بر پویایی اثر افزوده، فضایی موهوم، متشنج، از هم‌گسیخته و پرآشوب را به نمایش گذاشته که بازتابی از تلاطم ذهنی هنرمند است.